Bericht uit de ruimte – Nummer 32

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van het actuele ruimtevaartnieuws, en verschijnt ongeveer om de twee weken. De in de nieuwsbrief genoemde tijden zijn gegeven in GMT (Greenwich Mean Time).

Mensen in de ruimte

Het ISS wordt momenteel bewoond door Expeditie-6, bestaande uit de Amerikanen Ken Bowersox en Don Pettit en de Rus Nikolai Budarin. Op 16 maart werd de zondagsrust van de bemanning verstoord toen een van de twee pompen in het koelsysteem in de Destiny module uitviel. Hierdoor stopte de temperatuurbeheersing van enkele experimenten en regelapparatuur, en die apparatuur moest dan ook noodzakelijkerwijs tijdelijk worden uitgeschakeld.
Terwijl Bowersox en Pettit de dagen erna bezig waren met het uitwisselen van de kapotte pomp, laadde Budarin nieuwe software in de Russische computer die de standregeling van het Russische segment controleert. Helaas werd hierdoor de communicatie met de Amerikaanse standregelcomputer verstoord. De Amerikaanse computer dacht vervolgens dat zijn Russische equivalent was uitgevallen, begon volgens het protocol alle niet belangrijke apparatuur uit te schakelen om energie te besparen. De standregeling van het station was echter nooit verstoord geweest, en er was dus geen echt energietekort opgetreden omdat de zonnepanelen niet meer op de zon zouden zijn gericht. Binnen enkele uren konden vluchtleiders de communicatie tussen de twee computers herstellen, en werd alle apparatuur weer opgestart.
In de week van 24 maart was er weer beter nieuws te melden, toen de astronauten samen met de teams op de grond erin slaagden de MSG glovebox weer op te starten. Nog diezelfde week kon Pettit de experimenten in de glovebox weer hervatten.

Bowersox en Pettit zullen op 8 april een ruimtewandeling maken. Tijdens dit uitstapje zullen ze enkele werkzaamheden uitvoeren die, hoewel niet absoluut noodzakelijk, diverse externe systemen beter moeten beschermen. Zo zullen ze diverse elektrische verbindingen op de Integrated Truss Assembly (de balk waaraan later de grote Amerikaanse zonnepanelen komen) aanpassen en waar nodig connectoren afschermen met thermische dekens zodat ze niet beschadigd kunnen worden door bijvoorbeeld micro-meteorieten of snelle temperatuurswisselingen. Ook zal er een extra voedingskabel gelegd worden naar een van de gyroscopen die voor de standregeling gebruikt worden.

Op 26 april zal de Soyuz TMA-2 gelanceerd worden met de Expeditie-7 bemanning bestaande uit de Rus Yuri Malenchenko en de Amerikaan Edward Lu. Zij zullen ongeveer een half jaar aan boord van het ISS verblijven. Hoofdtaak van de nieuwe bemanning zal zijn het operationeel houden van het ISS. Een week later zal de Expeditie-6 met de oude Soyuz TMA-1 naar de aarde terugkeren.

Kunstmanen en satellieten

Op 28 maart lanceerde Japan twee militaire spionagesatellieten, die hier voor het gemak IGS-1 en -2 worden genoemd, omdat er geen officiële namen voor de kunstmanen bekend zijn gemaakt (IGS staat voor Information Gathering Satellites, de term die de Japanse ruimtevaartorganisatie NASDA gebruikt heeft op haar website). IGS-1 en -2 zijn waarschijnlijk in een 400 tot 600 kilometer hoge baan om de aarde gekomen. Noord-Korea heeft Japan ervan beschuldigd hiermee op een nieuwe wapenwedloop in Noordoost-Azië aan te sturen. Voor de lancering werd de H-2A raket gebruikt die hiermee haar vijfde achtereenvolgende succesvolle vlucht maakte.

Het zonnestelsel in

Volgend op de beslissing afgelopen januari om Europa’s komeetverkenner Rosetta niet te lanceren na het mislukken van de voorgaande Ariane-5 lancering, zijn wetenschappers bezig geweest een nieuw reisdoel te selecteren. Na het verstrijken van het negentiendaagse lanceervenster in januari 2003 kon Rosetta haar oorspronkelijke missie naar de komeet 46P/Wirtanen uitvoeren, en moet er een nieuw missiescenario worden opgesteld. In totaal negen scenario’s werden bestudeerd en uiteindelijk zijn er drie geselecteerd voor verdere studie. Twee scenario’s, met een lanceervenster in februari 2004 of februari 2005, zouden Rosetta naar een nieuwe komeet voeren, namelijk 67P/Churyumov-Gerasimenko. Een derde scenario heeft nog steeds de originele komeet 46P/Wirtanen als doel, maar nu met een lanceervenster in januari 2004.
ESA is een observatiecampagne met de Hubble ruimtetelescoop begonnen om extra waarnemingen uit te voeren van Churyumov-Gerasimenko om zodoende een beter beeld van dit alternatieve reisdoel te verkrijgen. Deze komeet heeft een grotere en massievere nucleus dan Wirtanen, wat betekent dat het landertje dat door Rosetta wordt losgelaten iets sneller en harder op het oppervlak zal neerkomen. Ook andere aspecten van de nieuw te definiëren missie kunnen technische aanpassingen aan de sonde noodzakelijk maken. Parallel worden ook de lanceringeisen onder de loep genomen, en wordt er gekeken naar alternatieven voor de Ariane-5 draagraket zoals de betrouwbare Russische Proton. In mei 2003 zal ESA een definitieve beslissing over het reisdoel van Rosetta nemen.

Recente lanceringen