Bericht uit de ruimte – Nummer 124

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van actuele gebeurtenissen in de ruimtevaart. De genoemde tijden zijn in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Ruimtestation ISS
Het ruimtestation ISS wordt momenteel bewoond door de Expeditie-16 bemanning, bestaande uit de Amerikanen Peggy Whitson en Daniel Tani, en de Rus Yuri Malenchenko. Het ruimteschip Soyuz TMA-11 is gekoppeld aan de Zarya module, terwijl het vrachtschip Progress M-61 aan de Pirs module is afgemeerd.
Op 18 december maakten Whitson en Tani een ruimtewandeling, met als belangrijkste doel het grote lager aan de stuurboordszijde van het station nogmaals te inspecteren. Dit lager wordt gebruikt om de zonnepanelen aan die kant van het station naar de zon te richten, maar doordat het mechanisch aanloopt kan het nu niet gebruikt worden.
Een dag later kreeg Daniel Tani te horen dat zijn 90-jarige moeder bij een verkeersongeluk om het leven was gekomen. Tani zal pas in januari met de shuttle Atlantis naar de aarde terugkeren, en zal dus niet aanwezig kunnen zijn bij de uitvaart. NASA spreekt van te voren af of astronauten tijdens hun ruimtevlucht over dergelijke familieomstandigheden geïnformeerd willen worden, of ervoor kiezen om dit pas na afloop van hun vlucht te horen. Om Tani te helpen het verlies te verwerken, is er extra psychologische hulp beschikbaar in het vluchtleidingscentrum.
Op 22 december werd de Progress M-61, nu volgeladen met afval en overbodige spullen, losgekoppeld van de Pirs module. Een dag later vertrok vanaf de lanceerbasis Baykonur in Kazachstan de Progress M-62, welke op 26 december aan de Pirs module koppelde.

Lancering Atlantis niet eerder dan 10 januari
NASA heeft bekend gemaakt dat de space shuttle Atlantis sowieso niet voor 10 januari gelanceerd zal worden, maar het zou ook nog enkele weken later kunnen worden. Het extra uitstel wordt veroorzaakt door de problemen met de brandstofsensoren in de externe tank. Op 18 december werd deze tank bij wijze van test volgetankt met vloeibare waterstof. Ook nu waren er weer problemen met enkele brandstofsensoren, en NASA denkt dat de oorzaak ligt in een elektrische stekker tussen de Atlantis en de tank. NASA zal nu proberen de elektrische verbindingen in deze stekker op het lanceerplatform te repareren. Atlantis zal het Europese ruimtelaboratorium Columbus naar het ISS brengen.

Kunstmanen en satellieten

Europees navigatiesysteem Galileo komt er toch
De Europese Unie heeft besloten dat het Europese navigatiesatellietennetwerk Galileo er toch moet komen. Ongeveer een jaar geleden trok het Europese bedrijfsleven zich terug uit het project omdat het commercieel nooit rendabel geëxploiteerd zal kunnen worden. Sommige EU-lidstaten suggereerden zelfs om het hele project te annuleren.
Vorige maan bereikten de lidstaten toch nog overeenstemming over de financiering. Uit het potje van landbouw wordt een meevaller gebruikt om 1,6 miljard euro bij te dragen in de ontwikkeling van Galileo. De overige 800 miljoen euro haalt de Europese ruimtevaartorganisatie ESA uit fondsen voor innovatie en onderzoek.
In 2013 moeten de 24 Galileo satellieten in hun baan om de aarde gebracht zijn. Galileo heeft een betere dekking en precisie dan het Amerikaanse GPS systeem. De EU wil met Galileo strategisch onafhankelijk worden van GPS, dat beheerd wordt door het Amerikaanse Ministerie van Defensie.

Het zonnestelsel in

Mogelijke inslag planetoïde op Mars
Astronomen hebben berekend dat er een kleine kans is van 1 op 75 dat de in november ontdekte planetoïde 2007 WD5 op 30 januari 2008 op Mars inslaat. 2007 WD5 heeft een diameter van ongeveer 50 meter, en zou een inslagkrater met een doorsnede van een kilometer kunnen vormen. Astronomen zullen de baan van 2007 WD5 de komende weken blijven observeren, waarna de inslagkans waarschijnlijk snel kleiner zal worden. Mocht de planetoïde echter toch op Mars inslaan, dan komt zij ergens in het gebied ten noorden van het Amerikaanse marswagentje Opportunity terecht. Zowel de Amerikaanse Mars Reconnaissance Orbiter als de Europese Mars Express zouden zo’n inslag vanuit hun omloopbaan om de planeet van dichtbij kunnen gadeslaan.

Deep Impact op weg naar komeet
NASA heeft de sonde Deep Impact, welke op 4 juli 2005 een projectiel op de komeet Tempel-1 liet inslaan, op weg gestuurd naar de komeet Hartley-2. Op 11 oktober 2010 zal Deep Impact, welke nu Epoxi is gedoopt, langs Hartley-2 vliegen.

Recente lanceringen

In de tabel hieronder een overzicht van alle recente lanceringen.