Bericht uit de ruimte – Nummer 106

Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van actuele gebeurtenissen in de ruimtevaart. De genoemde tijden zijn in UT (Universal Time).

Mensen in de ruimte

Discovery STS-116
Space shuttle Discovery is op vrijdag 22 december om 22:32 uur veilig geland op het Kennedy Space Center in Florida. De landing was met anderhalf uur uitgesteld door lage bewolking en kans op neerslag eerder op de dag. Onder de zeven ruimtevaarders aan boord bevonden zich ook twee Europeanen. Christer Fuglesang was de eerste Zweed in de ruimte, en de Duitser Thomas Reiter had als eerste Europeaan zes maanden in het ISS gewoond en gewerkt.

International Space Station
Het ISS wordt bewoond door de Expeditie-14 bemanning, bestaande uit de Amerikanen Michael Lopez-Alegria en Sunita Williams, en de Rus Mikhail Tyurin. Het ruimteschip Soyuz TMA-9 is gekoppeld aan de Zarya module, de Progress M-57 aan de Pirs module, en de Progress M-58 aan de achterzijde van de Zvezda module.

Kunstmanen en satellieten

Corot
De Franse astronomische satelliet is op 27 december met succes gelanceerd. De kunstmaan is uitgerust met een optische telescoop met een doorsnede van 0,3 meter. De kunstmaan is uitgerust om een mininieme helderheidsreductie van een ster te detecteren als een gedeelte van het sterschijfje wordt afgedekt door een planeet. Het met deze methode is het mogelijk om aardachtige planeten van tweemaal de diameter van de aarde of groter te detecteren. Hoewel Corot de eerste serieuze zoektocht naar aardachtige exoplaneten is, is het de verwachting dat voornamelijk zogenaamde ‘hete Jupiters’ ontdekt zullen worden. Corot zal 120.000 sterren observeren in de richting van het sterrenbeeld Eenhoorn.

Het zonnestelsel in

Spirit en Opportunity
Een zandstorm heeft activiteiten van de Marsrover Spirit tijdelijk stilgelegd. Op 29 december werd Spirit op een helling geparkeerd zodat de zonnepanelen naar het noorden zijn gericht, en het meeste zonlicht kunnen opvangen. Op 4 januari was het drie jaren geleden dat Spirit op Mars arriveerde. In de tussentijd vervolgt haar zuster Opportunity haar tocht rondom de krater Victoria. Op 28 december hadden Spirit en Opportunity in totaal 6891 en 9793 meter afgelegd.

Cassini
De Amerikaanse sonde Cassini heeft tijdens haar passage van de Saturnusmaan Titan op 22 juli 2006 radaropnamen van het oppervlak gemaakt. Uit een gedetailleerde analyse van de beelden is gebleken dat er sprake is van meren gevuld met vloeibaar methaan en andere koolwaterstoffen. De meren variëren in doorsnede van 3 tot meer dan 70 kilometer. Hoewel het bestaan van vloeibaar methaan aan het oppervlak van Titan al eerder vermoed werd, is dit de eerste maal dat concreet bewijs verkregen is. De meeste meren bevinden zich op het noordelijk halfrond van Titan en het feit dat sommige meren gedeeltelijk drooggevallen lijken te zijn, is een aanwijzing dat de koolwaterstofcyclus zich net als de watercyclus op aarde in seizoenen afspeelt als Titan samen met Saturnus eens in de 28 jaar een omloop rond de zon voltooit.

Geringe kans op inslag planetoïde in 2041
Er is een zeer geringe kans dat een onlangs ontdekte planetoïde, 2006 XG1, op 31 oktober 2041 op de aarde zal inslaan. De statistische kans is nu door astronomen op 1 in 40.000 geschat. Hoewel dus uitermate klein dat dit daadwerkelijk gebeurd, was het reden om het object in schaal 1 van de Torino-schaal te plaatsen. Dusver was dat maar met een enkele andere planetoïde gebeurd. Het is waarschijnlijker dat als er meer waarnemingen aan 2006 XG1 verricht zijn, en de omloopbaan rond de zon beter bekend wordt, dat zal blijken dat de planetoïde niet in botsing met de aarde zal komen. 2006 XG1 heeft een doorsnede ergens tussen de 600 en 1400 meter, en is dus in grootte vergelijkbaar met het object dat 65 miljoen jaar geleden het uitsterven van de dinosauriërs inluidde.

Recente lanceringen

  • 24 december 2006 • 08:34 UT • Draagraket: Soyuz-2-1A • Lanceerplaats: Plesetsk, Rusland
    • Meridian-1 • Massa: 2000? kg • Volgnr.: 2006-061A
      Russische communicatiesatelliet, speciaal bedoeld voor het onderhouden van verbindingen met schepen en bases in de Noordelijke IJszee. De kunstmaan komt in een baan tussen 1011 x 39.800 km x 62,8°.
  • 25 december 2006 • 20:18 UT • Draagraket: Proton-K • Lanceerplaats: Baykonur, Kazachstan
    • Kosmos-2424 • Massa: 1480 kg • Volgnr.: 2006-062A
      Russische navigatiesatelliet ten behoeve van het Glonass-M netwerk. De kunstmaan komt in een baan tussen 19.300 x 19.300 km x 64,8°.
    • Kosmos-2425 • Massa: 1480 kg • Volgnr.: 2006-062B
      Russische navigatiesatelliet ten behoeve van het Glonass-M netwerk. De kunstmaan komt in een baan tussen 19.300 x 19.300 km x 64,8°.
    • Kosmos-2426 • Massa: 1480 kg • Volgnr.: 2006-062C
      Russische navigatiesatelliet ten behoeve van het Glonass-M netwerk. De kunstmaan komt in een baan tussen 19.300 x 19.300 km x 64,8°.
  • 27 december 2006 • 14:23 UT • Draagraket: Soyuz 2-1b • Lanceerplaats: Baykonur, Kazachstan
    Eerste vlucht van de Soyuz 2-1b draagraket. De lanceerder onderscheidt zich van de 2-1a variant met een nieuwe motor voor de derde trap en een digitaal geleidingssysteem.

    • Corot • Massa: 605 kg • Volgnr.: 2006-063A
      Frans-Europese astronomische kunstmaan. De kunstmaan komt in een baan tussen 900 x 900 km x 90,0°.