Bericht uit de ruimte is een periodieke nieuwsbrief met een overzicht van alle lanceringen en belangrijke gebeurtenissen in de ruimtevaart en sterrenkunde. De genoemde tijden zijn in UT (Universal Time).
ISS en Progress M-61
Begin augustus werd het ISS bewoond door de Expeditie-15 bemanning bestaande uit de Russen Fyodir Yurchikin en Oleg Kotov en de Amerikaan Clayton Anderson.
Op 5 augustus arriveerde aan boord van het onbemande Russische vrachtschip Progress M-61 nieuwe voorraden en reparatieonderdelen voor de Russische boordcomputers, die in juni al voor de nodige problemen hadden gezorgd. De Progress M-61 meerde af aan de koppelpoort van de Pirs module. Deze poort was vier dagen eerder vrij gemaakt door de oude Progress M-59, die diezelfde dag nog in de atmosfeer was teruggekeerd om te verbranden.
Shuttle Endeavour gelanceerd voor missie STS-118
De 119-de space shuttlevlucht begon op 8 augustus toen de Endeavour werd gelanceerd voor missie STS-118 (door het verschuiven van de originele volgorde lopen de STS-nummers niet meer in volgorde). Omdat de laatste vlucht van de Endeavour in december 2002 plaatsvond, is de Endeavour de shuttle die met 4 jaar en 8 maanden het langst aan de grond heeft gestaan tussen twee opeenvolgende vluchten.
Aan boord van de Endeavour waren zeven ruimtevaarders, commandant Scott Kelly, piloot Charlie Hobaugh, Tracy Caldwell, Rick Mastracchio, Barbara Morgan, Alvin Drew, en de Canadees Dave Williams. Vooral de aanwezigheid van Barbara Morgan kreeg veel aandacht in de media. Zij was namelijk de reserve voor de lerases Christa McAuliffe, die op 28 januari 1986 tijdens de ramp met de Challenger om het leven kwam. Morgan is in 1998 door NASA geselecteerd als astronaut, en in tegenstelling tot McAuliffe vliegt zij dus nu niet als passagier maar als volwaardig bemanningslid in de shuttle. In aanvulling op haar gewone werkzaamheden aan boord van de Endeavour, zal zij ook een educatief programma verzorgen.
Op 10 augustus koppelde de Endeavour zonder problemen aan het ISS. Terwijl de twee bemanningen begonnen met het overladen van de voorraden, werd door de robotarm het S-5 segment uit het vrachtruim van de shuttle gehaald. S-5 is een onderdeel van de grote dwarsbalk van het station en is bedoeld om extra ruimte te scheppen tussen de zonnepanelen op segment S-4 en de nog te lanceren panelen op segment S-6.
Op 11 augustus maakten Mastracchio en Williams de eerste ruimtewandeling gedurende deze vlucht. Tijdens hun meer dan zes uur durende uitstapje assisteerden ze bij de installatie van het S-5 segment op het in juni gelanceerde S-4 segment. Nadat ze alle electrische verbinden tussen S-4 en S-5 hadden voltooid, begaf het tweetal zich naar het P-6 segment, welke in november 2000 in tijdelijk positie bovenop het station was gemonteerd. Hier vouwden ze een inmiddels overbodige radiator op, zodat het P-6 segment in oktober verplaatst kan worden naar haar definitieve positie aan het uiteinde van de grote dwarsbalk, waarna haar zonnepanelen weer uitgerold zullen worden.
Inmiddels is de vlucht van de Endeavour met minimaal drie dagen verlengd. Een systeem waarmee energie van het station naar de shuttle kan worden toegevoerd functioneert uitstekend, zodat de brandstofcellen in de shuttle sterk ontlast worden. De Endeavour is de eerste shuttle die met die systeem is uitgerust.
Schade hitteschild Endeavour niet kritiek
Helaas bleek uit foto’s die kort voor de aankoppeling vanuit het ruimtestation waren gemaakt, dat er toch een beschadiging was ontstaan aan het hitteschild van de shuttle. Net achter het luik van het rechterlandingsgestel is een diepe put ontstaan, welke bijna helemaal tot op de aluminiumhuid van de romp doorloopt. NASA onderzoekt momenteel of een reparatie nodig is. Gelukkigerwijs bevindt het beschadigde deel zich precies onder een vleugelspant, zodat elke warmte die tijdens de terugkeer in de romp terechtkomt, grotendeels kan worden verspreid door het spant waarmee het doorbranden wordt vermeden. In het verleden (voor het Columbia-ongeluk) heeft NASA na landingen al vaker dit soort schade aan haar shuttles gezien. In principe kan de Endeavour met deze schade veilig landen, maar NASA probeert elk risico en eventueel schade aan de shuttle zoveel mogelijk te beperken.
Phoenix op weg naar Mars
Op 4 augustus vertrok de Amerikaanse sonde Phoenix op weg naar Mars. Om 09:26 uur vond de lancering plaats, en negen minuten later kwam de tweede trap van de Delta-2 raket en haar lading in een parkeerbaan op 167 kilometer boven de aarde. Na driekwart rondje om de aarde werd de tweede trap weer ontstoken om de snelheid verder op te voeren. Het laatste zetje kwam van de PAM-D motor op vaste brandstof welke de Phoenix voldoende snelheid gaf om aan de zwaartekracht van de aarde te ontsnappen en in een baan om de zon te komen. Om 04:45 uur op 5 augustus kruiste de sonde de baan van de maan.
Phoenix zal op 25 mei 2008 op Mars landen, nabij de noordpool. In tegenstelling tot de Marswagentjes Spirit en Opportunity is de Phoenix niet mobiel. Wel is een robotarm aan boord waarmee bodemmonsters opgeschept kunnen worden, welke ter plaatse geanalyseerd zullen worden. Ook zal Phoenix geen gebruik maken van airbags om de landing te verzachten, maar haar val afremmen met behulp van raketmotoren waarvan de stuwkracht geregeld kan worden. Phoenix is gebouwd met onderdelen van de geannuleerde Mars Surveyor 2001 lander; een toepasselijke naam dus.
Recente lanceringen
Hieronder een overzicht van alle lanceringen die de afgelopen periode hebben plaatsgevonden.
- 2 augustus 2007 | 17:33 uur • Draagraket: Soyuz-U • Lanceerplaats: Baykonur, Kazachstan
- Progress M-61 • Massa: 7250 kg • Volgnr.: 2007-033A
Russische onbemande vrachtvaarder met verse voorraden voor het ISS.
- Progress M-61 • Massa: 7250 kg • Volgnr.: 2007-033A
- 4 augustus 2007 | 09:26 uur • Draagraket: Delta-2 • Lanceerplaats: Canaveral, Florida (VS)
- Phoenix • Massa: 680 kg • Volgnr.: 2007-034A
Amerikaanse sonde die op 25 mei 2008 op de planeet Mars zal landen.
- Phoenix • Massa: 680 kg • Volgnr.: 2007-034A
- 8 augustus 2007 | 22:36 uur • Draagraket: Space Transportation System • Lanceerplaats: Kennedy, Florida (VS)
- Endeavour STS-118 • Massa: 115.000 kg • Volgnr.: 2007-035A
Amerikaans bemand ruimteschip met zeven ruimtevaarders aan boord. Endeavour voert de STS-118 missie uit naar het ISS. - Spacehab • Massa: 5480 kg • Volgnr.: Geen
Logistieke module met voorraden voor het ISS. Spacehab blijft gedurende de vlucht permanent in het vrachtruim van de shuttle en is via een tunnel met de cabine verbonden. - ITS-S5 • Massa: 1584 kg • Volgnr.: Geen
Segment voor het ISS.
- Endeavour STS-118 • Massa: 115.000 kg • Volgnr.: 2007-035A